12 Eylül 2012 Çarşamba

SARI BİR GELİN...

Erzurum...

Dağına, taşına, suyuna hayran olduğum... Sebepsiz sevdiğim. Her daim özlediğim... Bir şehirden öte gördüğüm. Sokaklarında gülümseyerek gezdiğim. Milliyetçilik duygularını damardan yaşayan, bu duyguyu bir de bölgesel milliyetçilikle taçlandıran insanların memleketi. Memleketim!

Hikayesi, efsanesi, türküsü bol memleketim...

Yıllarca, kendimi bildim bileli sahiplendiğim, gönülden sevdiğim "Sarı Gelin" gibi.

Küçük bir kızken arabada, evde, herhangi bir yerde bu türküyü duyduğum zaman türlü sahneler geçerdi gözümün önünden:) Uçuş uçuş sarı saçlı bir genç kız ve onu çok seven adamı düşünürdüm hep. Hep mutlu sonla bitirmeye çabalardım beynimdeki, yüreğimdeki Sarı Gelin hikayesini. Ama ah o melodiler... Yürek burkan o melodileri yok mu... Hiç izin vermezdi mutlu sona.... Bir defa daha dinlesem de değişmezdi sonu... Bir kere daha... Bir kere daha...

Kezâ da öyleymiş, mutsuzmuş bu hikayenin sonu...

Şöyle ki;

Sarı Gelin türküsü, Kuzeydoğu Anadolu Erzurum coğrafyasında ortaya çıkmıştır. Türklerin büyük bir kolunu teşkil eden Kıpçakların diğer adı da Kuman'dır. Diğer kavimler, Kıpçakları "sarışın" anlamına gelen "Kuman" adıyla veya bu anlama gelen başka kelimelerle anmış ve tanımışlardır.
Sarı Gelin, eski çağlardan beri Çoruh ırmağı boyunda yaşayan Hıristiyan Kıpçak beyinin kızıdır. Erzurumlu bir delikanlı sarışın Kıpçak beyinin kızına aşık olur.

Sarışın Kıpçak kızına aşık olan delikanlıya, bey babası kızı vermez.

Delikanlı sarışın güzel kızı kaçırmaya karar verir ve kaçırır. Kıpçak beyinin adamları iki kaçağın peşine düşer ve uzun bir takipten sonra bulurlar ve delikanlıyı öldürürler.

O günden beri Erzurum yöresinde bu hikâye dilden dile dolaşır.

Bu güzelim melodilerin ortaya çıkmasını sağlayan hikaye işte böyle... Onlar yaşamış, bize de iç çeke çeke türkülerini dinlemek kalmış.


2 yorum:

Nesrin dedi ki...

Canım, ne de güzel yazarmışsın sen çok beğendim. Bir de Erzurum olunca tadından yenmez bilirsin.
Ellerine ve yüreğine sağlık. Başarılar...

Unknown dedi ki...

Çok sağol canım benim... Siz böyle şeyler söyledikçe o kadar mutlu oluyorum ki:) Bşarılar, mutluluklar hepimize gelsin:):)